کد مطلب:50436 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:274

روش موضوعی











در این روش، موضوعی خاص مورد نظر قرار می گیرد و به نهج البلاغه عرضه می شود و كلیه ی مطالبی كه مستقیم یا غیرمستقیم موضوع مورد نظر را تبیین می نماید، بررسی می شود و دسته بندی می گردد و جمعبندی آن مطالب ارائه می شود. بدین ترتیب می توان مباحث مختلف تربیتی، اعتقادی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... را مورد بررسی قرار داد. از مزیتهای این روش آن است كه كمتر دچار پراكندگی موضوعی می شود و می توان به جمعبندی در موضوعی خاص دست یافت و جوانب مختلف یك موضوع را مورد بررسی قرار داد و تبیینی نسبتا كامل درباره ی یك موضوع انجام داد. با این روش می توان به نظریات و دیدگاههای امام علی (ع) - تجسم اسلام ناب و جامع- درباره ی موضوعی خاص پی برد و با روش و سیره ی آن حضرت در موضوعات مورد نظر آشنا شد. در این روش سخنان و مواضع امام (ع)- كه از موارد گوناگون استخراج می شود- یكدیگر را معنا و تفسیر می كنند و جهت صحیح را در برداشت از نهج البلاغه نشان می دهند، زیرا نهج البلاغه مجموعه ای یكپارچه و پیكری واحد است كه سراسر آن هماهنگ و ابتدا و انتهای آن یكسان است، به بیان ابن ابی الحدید معتزلی:

«اگر كسی با تامل و دقت در نهج البلاغه بیندیشد، همه ی آن را آبی زلال از یك سرچشمه، برخوردار از یك روح و جوهر و دارای یك طرز و سبك می یابد، عینا مانند جسمی ساده و بسیط كه هیچ جزء آن در ماهیت با دیگر اجزاء اختلافی ندارد ، همانند قرآن كریم كه اول آن چون وسط آن و وسط آن مانند آخر آن است و همه ی سوره ها و كل آیات آن در سرچشمه و روش و طریقه و فن و سیاق و بافت، مانند هم و یكسان و یكپارچه اند.»[1] .

این ویژگی بی نظیر و شگفت نهج البلاغه، زمینه ی لازم را برای مراجعه ی موضوعی و مطرح كردن درد و مشكل و گرفتن درمان و راه حل، آماده ساخته است.

البته در روش موضوعی از آثار انجام یافته به دو روش دیگر بی نیاز نیستیم و آنها به عنوان ابزارهای كمكی این روش را یاری می دهند.

[صفحه 31]


صفحه 31.








    1. شرح ابن ابی الحدید، ج 10، صص 129 - 128.